15-30 DC na 35 KV najprostszy driver transformatora flyback z CRT

Uwaga wysokie napięcie ! 

Projekt polega na stworzeniu drivera do transformatora flyback z telewizora lub monitora CRT. Układ taki umożliwia nam przetworzenie napięcia stałego DC o napięciu od 15 V ( od takiego napięcia uruchamia się układ, co uzależnione jest od napięcia wyzwolenia bramki tranzystora mosfet ) do wg moich obliczeń 22V. Z nudów jednak spróbowałem również i na wyższym napięcia 30 V czyli maksymalnym napięciu zasilacza laboratoryjnego który mam przy którym jak się okazało układ również działa. Oczywiście im większe napięcie po stronie pierwotnej tym większe po wtórnej, a co za tym idzie większe łuki !

Nagrałem film instruktażowy widoczny poniżej: 

Do wykonania projektu potrzebujemy:

• Transformatora Flyback wygląda on jak ten na rysunku nr.1 
• Rezystor 200 Ohm, 2W.
• Tranzystor polowy, mosfet ja wykorzytsałem IRF 9520,
•  Trochę drutu izolowanego o przekroju 1,5 mm^2.

Rys.1 Transformator typu Fyback

Pierwszym krokiem jest nawinięcie uzwojenia pierwotnego na rdzeniu, ja nawinąłem 8 zwojów z zaczepem w połowie na 4 zwoju. Po nawinięciu należy połączyć transformator zgodnie z schematem z rysunku numer 2. Należy koniecznie umieścić tranzystor na radiatorze, ponieważ nagrzewa się on bardzo szybko i mocno.Sposób nawinięcie uzwojenia pierwotnego widoczny jest na rysunku numer 3.

Uzwojenie wtórne to natomiast czerwony przewód wystający u góry transformatora i jeden z dolnych pinów. Identyfikacji drugiego końca uzwojenia dokonałem przesuwając kabel podłączony do wspomnianego czerwonego przewodu w pobliżu pinów na spodzie transformatora przy złożonym układzie i podłączonym napięciu. Istnieje również metoda pomiaru rezystancji dostępna na yt która w moim przypadku się nie sprawdziła. Łuk elektryczny wskaże nam który pin jest końcem uzwojenia wtórnego. Polecam go porządnie zaizolować, ponieważ przeskok pomiędzy tym pinem a innym może uszkodzić transformator a przy tak wysokim napięciu zwykła taśma izolacyjna zostanie bezproblemowo przebita. Polecam klej na ciepło lub zanurzenie wszystkiego w oleju.

Rys.2 Schemat połączeń układu

Rys.3 Nawinięte uzwojenei pierwotne

Układ działa tak, że po dostarczeniu napięcia do gate, gdy prąd płynie przez L2 otwiera się połączenie pomiędzy drain i source tranzystora. W tym momencie prąd płynie poprzez uzwojenie L1 ponieważ droga ta stanowi dla prądu mniejsze obciązenie, gdyż nie ma na tej drodze 200 Ohm. Prąd płynie aż do momentu wyłączenia tranzystora, żadne tranzystor nie zamknie się dokładnie w momencie zaniku napięcia na bramce dlatego mimo braku prądu na bramce wciąż przez krótki czas płynie prąd przez L1. Po tym krótkim czasie prąd znów zaczyna płynąć przez obwód bramki i cały proces się powtarza i tak w kółko. Dzięki takiemu połączeniu,  zailamy układ napięciem o bardzoooo dużej częstotliwości około 15 KHz której nie jestem w stanie dokładnie zmierzyć   (mam jedynie stary made in zssr oscyloskop :>)  która jest potrzebna do prawidłowego działania transformatora.

Przed pokazaniem efektów nota dotycząca BHP.

Po pierwsze projekt ten polecam jedynie doświadczonym elektrykom/elektronikom, ponieważ jest niebezpieczny. Porażenie takim napięciem mimo małego prądu nie będzie należało do przyjemnych. Dodatkowo, o czym wspomniałem w filmiku, układ wytwarza bardzo silne pole. Na tyle duże, że zakłóca pracę komputera z 2m. Z bliższej odległości mółby nawet trwałe uszkodzić dysk.

Poniżej przedstawiam zbiór zdjęć przedstawiających możliwe do uzyskania łuki elektryczne. Jak i ciekawy pomysł na obserwacje przeskoków pomiędzy punktami na płytce do lutowania.

Rys nr.4 Możliwe do uzyskania łuki