!!! PROJEKT WYKORZYSTUJE NAPIĘCIE SIECI 220V – JEŚLI NIE JESTEŚ PEWIEN TEGO CO ROBISZ, POPROŚ O POMOC KOGOŚ BARDZIEJ DOŚWIADCZONEGO !!!

Cześć! 

Zacząłem powoli brnąć w krainę IoT i ‚automatyki domowej’, i wpadł mi do głowy pomysł zrobienia listwy zasilającej, którą mógłbym sterować za pomocą NodeRED. Postawiłem sobie jednak kilka założeń:

• Listwa będzie wyglądać zupełnie normalnie (będzie jedynie opisana od spodu)
• Agnostyczność jeśli chodzi o środowisko sterowania (HA, NodeRED, Domoticz, ew. inne)
• Zabezpieczenie w postaci bezpiecznika
• Zachowana funkcja przełącznika – aby włączanie i wyłączanie było możliwe bezprzewodowo, jak i oryginalnym przełącznikiem, a listwa raportowała swój aktualny stan

… i muszę przyznać, że udało się! Sprawa jest ogólnie bardzo prosta, bo korzystamy w dużej mierze z gotowych części. Oto lista niezbędnych elementów:

1. Listwa zasilająca z przełącznikiem, lampką sygnalizacyjną oraz bezpiecznikami
2. Sonoff Basic
3. Dioda LED kolor pomarańczowy
4. Mocowania plastikowe z druku 3D (plik .stl w załączniku, można zastąpić innymi metodami)
5. Konwerter USB – RS232 COM [na FT232 RL FTDI – ja takiego używałem] 

Pierwszym krokiem będzie zaprogramowanie naszego Sonoff Basic – użyłem świetnego oprogramowania Sonoff-Tasmota, które oferuje mnóstwo świetnych funkcji, w tym programowanie OTA, MQTT, gotowe konfiguracje oraz wiele wiele innych. Z wykorzystaniem Tasmoty całość projektu to pikuś :) Zaczynamy od rozkręcenia naszego Sonoff’a na części pierwsze:

Następnie podłączamy nasz adapter RS232 do odpowiednich pinów na płytce Sonoffa (trzeba dolutować sobie piny lub wtyczkę)

Za pomocą Arduino IDE/PlatformIO wgrywamy sketch na Sonoffa. Alternatywnie można wgrać skompilowany już kod z Github’a, do tego możecie użyć narzedzia esptool. Aby poprawnie wystartować płytkę w trybie programowania przed podłączeniem programatora do PC wciskamy i trzymamy przycisk na Sonoffie. UWAGA – NIE WOLNO MIEĆ PODŁĄCZONEGO ADAPTERA RS232 KIEDY SONOFF JEST PODŁĄCZONY DO SIECI! Jeden z pinów nie jest odizolowany od napięcia sieci, i spalicie sobie w ten sposób komputer (albo coś jeszcze). Polecam w kodzie od razu ustawić dane naszej sieci WiFi – tj. SSID oraz hasło. Oszczędzi nam to kilku minut konfigurowania modułu później.  Od razu przy tym kroku polecam prosty trik – polutowanie głównych ścieżek przewodzących prąd grubą ilością cyny. W niektórych partiach te ścieżki są dość cienkie i nie zaszkodzi je nieco pogrubić:

Potrzebna nam będzie również listwa zasilająca – musi ona jednak spełniać kilka parametrów:

1. Posiadać przełącznik
2. Posiadać lampkę sygnalizacyjną
3. Posiadać stosunkowo dużo miejsca na umieszczenie całej elektroniki w środku

Udało mi się namierzyć takową listwę leżącą w domu bezczynnie, i akurat spełniała ona wszystkie moje wymogi.

Teraz czas złożyć nasz projekt w całość – bierzemy niewinną listwę zasilającą i dobieramy się do środka:

Odpinamy wszystkie kable idące do przełącznika, i multimetrem upewniamy się które ‚blaszki’ są zwierane/rozwierane przy przełączaniu – to przyda nam się do podłączenia przełącznika do Sonoff’a.

Kable (L/N) które wchodzą OD wtyczki (te które odpięliśmy od przełącznika) pozbawiamy mosiężnych końcówek i doprowadzamy do wejścia Sonoff’a (INPUT) i solidnie przykręcamy zaciski śrubowe. Pamiętajcie żeby przewodów nie cynować przed włożeniem do zacisków! To częsty błąd więc zwracam na to uwagę.

Kable które odchodziły OD przełącznika umieszczamy w zaciskach OUTPUT (wyjście) od modułu, zachowując kolejność L/N. 

Lampkę sygnalizacyjną (najczęściej jest to mała neonówka, jak u mnie) odsuwamy od pierwotnego okienka i albo usuwamy, albo odpowiednio odizolowujemy (wystarczy skutecznie owinąć taśmą izolacyjną, tak aby nic nie miało szansy się zewrzeć.

Teraz czas na małe modyfikacje modułu Sonoff:

1. Odlutowujemy diodę z płytki i na jej miejsce przylutowujemy diodę na ok. 5cm przewodzie – chodzi o to by dało się ją później podkleić do pierwotnego okienka sygnalizacyjnego i zachować jego funkcjonalność. Ja użyłem diody o kolorze pomarańczowym, bo daje ona efekt podobny do oryginalnej neonówki. Na płytce znajdują się trzy otwory gdzie była przylutowana oryginalna dioda – otwór środkowy to GND, więc tam podłączamy katodę (-) diody :)
2. Na spodniej części płytki przylutowujemy przewody które doprowadzimy bezpośrednio do styków przełącznika. Najlepiej pokaże to proste zdjęcie:
3. 

Teraz składamy wszystko w całość – moduł umieszczamy wewnątrz listwy zasilającej (ja przykleiłem mocną dwustronną taśmą, wcześniej wszystko starannie izolując), diodę podklejamy w okolice okienka aby była widoczna (użyłem do tego kleju typu hot glue w kolorze przeźroczystym), i upewniając się że wszystko jest odpowiednio odizolowane i że nie ma ryzyka zwarcia skręcamy listwę w całość. Czas na konfigurację :)

Włączamy listwę do sieci, telefonem komórkowym bądź komputerem szukamy sieci o nazwie ‚tasmota-xxxx’, podłączamy się do niej i wchodzimy na adres 192.168.4.1 – tam wpisujemy dane naszej domowej sieci WiFi, a chwilę później moduł restartuje się. Wracamy na swoją oryginalną sieć domową, i wyszukujemy nasze urządzenie (mnóstwo metod znajdziecie w Google, czasem można sprawdzić w ustawieniach routera jakie urządzenia są podłączone wraz z ich adresami IP) i wchodzimy na jego adres, np. 192.168.1.183

Konfiguracja jest banalnie prosta, i zawiera się w trzech krokach:

Wchodzimy w menu „Configuration”, w Module Type wybieramy „Sonoff Basic (01)”

W tym menu w polu GPIO14 wyszukujemy pozycję „Switch1” i taką ustawiamy. Powinno wyglądać to następująco:

I voila! 

Nasza listwa jest gotowa. Z zewnątrz dla nieuważnego oka niczym nie różni się od zwykłej listwy, i działa tak samo – przycisk włącza i wyłącza zasilanie, a dioda sygnalizuje stan urządzenia, zupełnie jak w oryginalnej listwie. Ma jednak tą zaletę, że można nią sterować zdalnie, z dowolnego urządzenia, i podpiąć pod wszelakiej maści systemu IoT. 

Wytestowane ostatnio na Święta, choinka robiła wrażenie na wszystkich domownikach i gościach kiedy automatycznie włączały się lampki po zmroku, i można było nią sterować z dowolnego telefonu podłączonego do WiFi :)

Na koniec mały gif, a w przyszłości pojawią się jeszcze krótkie opisy jak efektywnie wpiąć naszą listwę do systemów IoT.

Powodzenia!